Wat innovatief organiseren is, wordt mijns inziens het beste duidelijk door het beeld van het kanaal met dat van de rivier te vergelijken. Het kanaal is de kortste weg, maar daarmee niet automatisch de snelste, efficiëntste of de beste. Om te innoveren moet een bedrijf zich organiseren als een rivier: flexibel en wendbaar. Er is goed nieuws: leren loslaten van wat innovatie remt kun je leren!
Het kanaal loopt van A (de huidige situatie) naar B (de bestemming die men wil bereiken). Het doel staat van tevoren vast. De route van A naar B wordt zorgvuldig gepland om zo weinig mogelijk aan het toeval over te laten. Het management ziet er op toe dat de werkzaamheden volgens planning worden uitgevoerd. Dat geeft de meeste zekerheid. Een kanaal wordt gegraven. Deze structuur komt eerst en bepaalt de speelruimte. Het proces speelt zich binnen dat vastgelegde kader af. Deze aanpak kan een betrouwbare werkwijze zijn, wanneer de omstandigheden bekend zijn en weinig veranderen.
De rivier heeft ook vertrekpunt A, maar de exacte bestemming B ligt niet van tevoren vast. Men is zich wel bewust van de criteria waaraan B moet voldoen. Het water gaat op zoek naar het laagste punt en kiest op ieder moment flexibel de beste weg. Het management wekt bij medewerkers het verlangen naar de zee. Zij zijn daarom alert om de kansen te benutten die zich onderweg voordoen. Het proces komt eerst. Door herhaling van processen vormt zich vanzelf de bedding (structuur) en die verandert ook geleidelijk weer. Deze aanpak is nodig wanneer men wil innoveren; als omstandigheden onbekend zijn of sterk aan veranderingen onderhevig. Alleen door het vertrouwde los te laten kan iets nieuws ontstaan.
Het kanaal is de kortste weg, maar niet automatisch de snelste, efficiëntste of beste. Dat komt omdat het water (de denkbeelden) stil staat en snel bederft, terwijl de rivier (het leven) stroomt en zich voortdurend vernieuwt.
Wat moeten we leren loslaten?
Vaste routines, aannames over wat het beste werkt, vooropgezette ideeën over hoe de wereld in elkaar zit, vooroordelen, oude pijn, woede, trots, valse hoop, overdreven controle, manipulatie, enzovoorts vormen een belemmering om vrijuit te kunnen innoveren.
Wat komt daarvoor in de plaats?
De basis voor innoveren is vertouwen in jezelf, je mensen en de toekomst. Open durven staan voor het onbekende. De focus is gericht op mogelijkheden in plaats van op zekerheden. Maak van ieder moment het beste. Overstijg je eigenbelang. Werk met anderen samen en streef consequent naar win-winoplossingen. Zoek en creëer synergie, maar volg daarbij je eigen stroom.
Het leren loslaten van wat innovatie remt, kan worden geleerd. Hierdoor wordt organiseren een avontuurlijke reis met ongekende mogelijkheden.
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
mooie metafoor heb je gebruikt. Ik kan mij geheel vinden dat het proces naar het doel veel meer aandacht moet krijgen. Je ziet nu ook in de crisis dat aanpassing aan de omstandigheden belangrijk is. Bedrijven die zich kunnen aanpassen overleven veel beter...
Werken vanuit mogelijkheden in plaats van zekerheden.Heel mooi
Helaas hebben velen van ons dit afgeleerd...
met groet
Guido
Een stukje met zingeving. Het idee en de gekozen woorden zijn uitstekend. Hoe krijg je het tot daadkracht. De angst iets te verliezen is groot. Geef de werknemer een baangarantie en angst wordt weggenomen. Of ze daar dan weer innovatiever van worden? Misschien over 1, 2 of 3 generaties. Dan is er niks meer te verliezen :-)
Groet, Jos
helemaal eens. Echter. De oproep is heel mooi en ben het er ook helemaal mee eens. Maar ik denk dat het helaas niet altijd kan.
Ik geloof niet dat alle mensen dit soort dingen kunnen leren. En daar zit hem juist de kneep. We gaan er maar al te vaak van uit dat als je maar wilt, je in feite alles kunt leren.
Nou ben ik geen expert, maar dat is denk ik niet zo.
Als ik al die "bekeerden" en "veranderde mensen"in Nederland zie, denk ik vaak "alleen een vernisje".
Of heb ik het mis?
Tony de Bree
www.dagboekvaneenbankier.nl
Het is mijn ervaring, dat als ik mensen met hun behoeften kan accepteren zoals ze zijn, dat dit de eerste stap (punt A) is om tot daadkracht te komen. Als iemand bang is, durft hij het vertrouwde niet los te laten, maar houdt er daardoor juist extra aan vast. Van hem op dat moment vragen om te innoveren komt dan neer op ‘het symptoom voorschrijven’ in de hoop daarmee de kwaal te genezen. Watzlawick noemt dat een oplossing van ‘Meer van hetzelfde’. De angst zal toenemen in plaats van verminderen. Wanneer er daarentegen voldoende in iemands veiligheidsbehoefte voorzien is (dus door ‘Minder van hetzelfde’ te doen,) , ontstaan vanzelf nieuwe behoeften (zie hiervoor ‘de Flowspiraal van persoonlijke ontwikkeling’ op mijn website). Pas als iemand uit zichzelf behoefte krijgt aan de uitdaging het vertrouwde los te laten, wordt hij innovatief. Maar dat hij die behoefte krijgt is volgens mij niet te sturen. Want door te willen sturen, wil je eigenlijk toch onbewust naar een bestemming B toe en graaf je dus een kanaal.
Ik volg daarom juist de stroom van de zich openbarende behoeften en laat mensen waar mogelijk ontdekken dat er betere manieren zijn om ze te vervullen. Dat proces begint soms aarzelend maar gaandeweg wordt de stroom breder en dieper en worden steeds meer mensen enthousiast.
Monique Dankers- van der Spekhttp://www.yessence.nl/persoonlijke ontwikkeling.html
Of ‘alle mensen onder bepaalde condities kunnen leren het vertrouwde los te laten?’ is misschien minder relevant. De vraag ‘Of de mensen waarmee ik hier en nu te maken heb dat kunnen leren’ houdt me meer bezig. En die kan alleen beantwoord worden door het uit te proberen. Daarbij doet zich dan wel direct een praktisch probleem voor.
Jij hebt kennelijk meegemaakt dat’ leren loslaten’ op een bepaald moment en op een bepaalde plek niet mogelijk was? Anders zou je je de bovenstaande vraag misschien niet stellen? En je ziet ook anderen die maar doen alsof het hen wel lukt, maar dat is maar schijn. Ik heb meegemaakt dat door het optreden van synergie de wonderen de wereld nog niet uit zijn (zie o.a. het voorbeeldtraject op mijn website).
Maar als we er niet alert op zijn, kunnen we door deze - op zich verschillende - verwachtingen wel allebei in dezelfde valkuil trappen. Zowel de overtuiging ‘dat het niet kan” als de overtuiging ‘dat het wel kan” kunnen de mogelijkheid om te innoveren namelijk in de weg zitten. Dat komt omdat we daarmee bestemming B eigenlijk al invullen. Het proces om te leren ‘het vertrouwde los te laten’ wordt, door B van te voren te bepalen, immers ook een weg van A naar B en daarmee een kanaal?
Ook dit soort ideeën over wat mensen wel of niet kunnen leren zullen we dus moeten <em>loslaten</em> om onze eigen stroom en de gezamenlijke organisatierivier te kunnen volgen. Pas als dat lukt kunnen we ons weer laten verrassen. Een ‘vernisje’ werkt dus uiteraard alleen maar averechts.
Monique Dankers- van der Spek
http://www.yessence.nl/organisatie.html