Meer grip op autonome motivatie door wetenschappelijke inzichten

Vraagt u zich ook weleens af: “Hoe zijn mensen nou écht te motiveren?” Dat is namelijk de motivatievraag die steeds meer professionals uit de wetenschap en het bedrijfsleven zichzelf stellen. Werknemers die autonoom gemotiveerd zijn, zijn tevredener, ervaren meer werkgeluk en presteren beter (Kuvaas, 2008; Ryan & Deci, 2000). Daarom ben ik in mijn onderzoek op zoek gegaan naar de voorspellers van autonome motivatie.

In de Zelf-Determinatie Theorie is autonome motivatie een intrinsieke vorm van motivatie die vanuit werknemers zelf komt. De theorie stelt dat elke werknemer drie universele behoeften heeft aan competentie (vaardigheden in het werk kwijt kunnen), autonomie (keuzevrijheid en zeggenschap in het werk) en verbondenheid (connectie met anderen). Wanneer deze behoeften vervuld zijn, ervaren werknemers meer autonome motivatie (Gagné & Deci, 2005). Er is nog minder bekend over de voorspellers van behoeftebevrediging en autonome motivatie. Dit onderzoek heeft daarom gekeken naar de invloed van fit (hoe goed een werknemer bij het werk, leider en groep past) en communicatietevredenheid (over het werk, de leider en de groep).

De werknemers (52% man) in mijn onderzoek waren gemiddeld 43 en hoogopgeleid (89% HBO of hoger). De resultaten wijzen uit deze werknemers bovengemiddeld tevreden zijn over de communicatie en fit op de werkvloer. Daarnaast ervaren werknemers veel behoeftebevrediging voor competentie, autonomie en verbondenheid en zijn werknemers bovengemiddeld autonoom gemotiveerd. In de analysen kwam naar voren dat communicatietevredenheid, fit en behoeftebevrediging niet alleen voorspellers zijn van autonome motivatie, maar ook nog in een specifieke volgorde bijdragen aan meer autonome motivatie.

Daarmee is dit de conclusie: Werknemers die tevreden zijn over de communicatie op de werkvloer zijn meer autonoom gemotiveerd, omdat ze 1) meer fit ervaren en 2) daardoor meer behoeftebevrediging van autonomie en verbondenheid ervaren (zie onderstaande afbeelding). Bijvoorbeeld: Communicatietevredenheid zorgt voor meer fit (bijvoorbeeld: leider communicatietevredenheid zorgt voor een goede klik met de leidinggevende) en dat leidt tot meer behoeftebevrediging (deze klik voorziet in o.a. de behoefte aan autonomie), waardoor werknemers meer autonoom gemotiveerd zijn.

 

 

 

 

 

 

(klik op afbeelding voor meer details)

Om werknemers dus écht te motiveren hierbij drie adviezen:

  1. Vind manieren om de behoeftebevrediging van autonomie en verbondenheid te stimuleren
  • Autonomie: Luister naar werknemers, stel open vragen en coach.
  • Verbondenheid: Kijk hoe een werknemer in de groep ligt.
  1. Werk aan het optimaliseren van fit
  • Zowel de werknemer (door bijv. trainingen) als het werk (takenpakket aanpassen) zorgen voor werk fit.
  • Leider fit gaat over de relatie tussen u en uw werknemer: hoe staat die ervoor?
  • Groep fit: Het hebben van gedeelde ervaringen zorgt voor groep fit. Vier bijvoorbeeld successen.
  1. Investeer in de communicatietevredenheid (CT) van medewerkers
  • Werk CT gaat over het ontvangen van de juiste informatie op de juiste tijd: heeft uw werknemer alles om het werk goed te kunnen volbrengen?
  • Leider CT gaat over het vertrouwen en de support die werknemers ervaren door communicatie.
  • Bij GroepsCT is o.a. small talk van belang. Faciliteer dat! Lunchen werknemers bijvoorbeeld samen?

Motivatie is vaak een onzichtbaar en ongrijpbaar proces. Dit onderzoek is niet het ei van Columbus, maar geeft wel meer inzicht in het proces en de voorspellers van autonome motivatie. Op deze manier is het mogelijk meer grip te krijgen op autonome motivatie zodat werknemers nog beter tot hun recht kunnen komen!

 Met het afronden van deze thesis is Thijs Leenman afgestudeerd en beschikbaar vanaf april 2018. Het lijkt hem het mooist om bij een consultancybureau (als consultant / organisatiepsycholoog) met motivatievraagstukken aan de slag te gaan. Hij komt graag met u in contact!

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Balt Leenman
Boeiend onderzoek! Heel relevant, ik ben al langer volger van het werk van Daniel Pink (Drive), en dit inzicht sluit daar mooi op aan.
Ook ben ik benieuwd hoe het omgekeerde werkt: of gebrek aan communicatie een dissatisfyer is voor (intrinsieke) motivatie... Gevoelsmatig zou ik zeggen van wel, wat is daarover te zeggen?
Dhian Sioe Lie XS
Dank Thijs voor het toegankelijk maken van deze inzichten.
Ik zou ze echter ook willen omdraaien in het de beweging van zelfsturing. Voor een gezond werkleven is het dus zaak om op zoek te gaan (als mens) naar een zowel een werk-fit, áls een leider-fit én ook een groep-fit. Dat laatste element wordt meestal vergeten in the jobsearch en ook de (samenwerkings-)netwerken van Zzp-ers.
Veel succes met het vinden van je nieuwe werkkring
Hartelijke groeten, Dhian Sioe
Thijs Leenman
Lid sinds 2019
Beste Balt,

Dank voor de vraag. In dit onderzoek heb ik de tevredenheid die werknemers ervaren t.o.v. communicatie gemeten. Hieruit blijkt inderdaad dat minder tevredenheid tot minder autonome motivatie leidt. Overigens is dit geen direct effect, maar bestaat deze relatie alleen via behoeftebevrediging. Om te kunnen zeggen of communicatie ook daadwerkelijk een "dissatisfier" is, zou eigenlijk de ontevredenheid over communicatie moeten worden gemeten. Ik heb in vorig onderzoek iets dergelijks gedaan door te kijken naar verbale agressiviteit. Dit bleek inderdaad een dissatisfier te zijn: hoe meer leidinggevenden verbaal aggresief waren, hoe minder behoeftebevrediging werknemers ervoeren, waardoor ze minder autonoom gemotiveerd waren! Dus inderdaad, communicatie kan zeker een dissatisfier zijn.
Thijs Leenman
Lid sinds 2019
Beste Dhian Sioe Lie XS,

Dank voor de reactie! Dit klopt inderdaad: de behoeftebevrediging die werknemers ervaren is een belangrijke voorspeller van "well-being" (welzijn) en is ook gelinkt aan burnout (Deci, Ryan, Gagné, Leone, Usunov, & Kornazheva, 2001; Van den Broeck, Vansteenkiste, De Witte, & Lens, 2008). Werknemers met veel behoeftebevrediging, ervaren meer wellbeing en minder burnout. Hiervoor zijn inderdaad fit en communicatietevredenheid erg belangrijk, dank voor deze aanvulling.

Merci!

Thijs