De 3D internet economie staat voor de deur

De nieuwe generatie internet lijkt gearriveerd, 3D internet. De eerste volwassen poging heet 'Second Life'. In de media wordt er veel over geschreven. Meestal nogal cynische commentaren. Voornamelijk in de oude media. Het ziet eruit als een spel, het is voor mensen die zich vervelen (missen deze mensen iets in hun eerste leven?) en natuurlijk, uiteindelijk zoek je toch alleen maar je eigen vrienden en bekenden op, het wordt net als email en MSN. Veel bedrijven lijken hier anders over te denken.

Waarom kopen grote internationale bedrijven zoals General Motors, IBM, Toyota, Reuters, Sony en in Nederland Philips, ABN Amro, Randstad, Berenschot, Vrije Universiteit en de TU Delft virtuele eilanden en kantoren in Second Life? Er moet meer aan de hand zijn, dan alleen maar voor de grap hier geld in te investeren. Euro's en dollars en niet alleen maar virtuele Linden Dollars........

 

Op wikipedia lees ik dat het concept is gebaseerd op een science fiction roman uit 1992 van Neal Stephenson. De bedrijven die hun deuren openen benadrukken allemaal dat ze het eerste bedrijf zijn in hun branche die een vestiging openen in Second Life. Je kunt er geld mee verdienen door spullen te verkopen en er is een heuse virtuele economie die wordt verbonden met de echte economie. Je kunt namelijk Linden dollars kopen en verkopen op de site van www.secondlife.com Dat het een fantastisch marketing instrument is kan ik me voorstellen.

 

Pessimisten roepen hype! en optimisten denken dat er een stille revolutie gaande is. De opkomst van online communities is natuurlijk al een tijdje gaande. Denk aan het enorme succes van de MMORPG's (bv. World of Warcraft). Dit was de introductie van enorme virtuele 3D werelden. De eerste professionele vertaling naar de internet economie lijkt nu Second Life te zijn.

 

ABN Amro over hun aanwezigheid in Second Life: Eerder zijn dan andere Nederlandse banken was een belangrijke reden om al in Second Life te beginnen, vertelde Schmittmann. "Second Life is een vorm van direct en persoonlijk communiceren en daar gaat het steeds meer om bij bankieren. De bank die dat het beste invult, heeft een voorsprong op de concurrent." Het Nederlandse managementteam houdt tegenwoordig vergaderingen in Second Life.

 

Voor de faculteit Industrieel Ontwerpen van de TU Delft is Second Life in principe een ideale testwereld. Veel producten kunnen eerst getest en beoordeeld worden in Second Life voordat het uitgebracht wordt in de echte wereld.

 

De aanwezigheid van de VU in Second Life is van experimentele aard. De VU wil met deze aanwezigheid ervaring opdoen met het fenomeen virtuele werelden en onderzoek doen naar de betekenis van virtuele werelden voor de samenleving. Op korte termijn breidt de VU haar aanwezigheid in Second Life uit en worden er diverse activiteiten op het VU-eiland georganiseerd.

 

Zelf ben ik positief en optimistisch over Second Life. Er moet technisch natuurlijk nog het nodige worden opgelost voordat het echt soepel en laagdrempelig wordt voor het grote publiek. Maar dat was ook het commentaar bij de eerste auto's in Nederland? Is Second Life wellicht het antwoord op het fileprobleem? Wordt thuiswerken alsnog een hit? Het wachten is natuurlijk nog op een geurprinter, dan kunnen we horen, zien en ruiken.

 

 

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Second Life
Goede berichten..
Het is inderdaad zo dat steeds meer bedijven en universiteiten de weg naa SL zoeken en vinden. Universiteiten zitten vaak op de eerste rij bij ontwikkelingen. Daarnaast zijn de NL bedrijven die zijn ingestapt inderdaad niet de minste...
Veel mensen praten over een hype, maar volgens mij is dat al voorbij. Nu alle media er al eens over hebben geschreven en het toch nog steeds aan bod komt, lijkt het erop dat we inderdaad de wereld van het 3d internet binnengestapt zijn.
christian ter Maat
Al een hele tijd staat de 3D economie voor de deur, ik hoop dat ze geen kou vat.

Beste Richard,

Wellicht interessant ter aanvulling op jouw blog. In 1999, is mijn toenmalige opdrachtgever 3DEE.com opgericht. In Nederland zijn zij de partij met de langste virtual community ervaring. Zij draaien op de platforms ontwikkeld door ActiveWorlds.com die al enkele jaren in de VS operationeel waren. In die periode zijn aan groot-banken, telco’s, ISPs en de top 50 brands door 3DEE; het 3D Virtual Community (= een oxymoron) concept gepresenteerd. Deze ondernemingen, vertegenwoordigd door onervaren internet marketeers, lieten zich in die tijd adviseren door internet goeroes in spe. Men vond het toen nog te vroeg en zag de kansen nog niet. Tevens was er nog te weinig bandbreedte beschikbaar voor de consument, dit is sinds de uitrol van ADSL rap veranderd. De professionalisering van het business model is door de komst van o.a. de gaming industrie, Habbo en Secondlife goed opgepakt; er wordt geld verdiend. Dit in tegenstelling tot veel internet ventures van voor en na de Boom.
richard puyt
Hallo Christian,
Second Life is zeker niet de eerste 3D virtual community. Daarbij, de eerste met een bepaalde technologie zijn zeker niet altijd de meest succesvolle. (Weet je nog de videorecorder standaarden oorlog?).

Wat ik aardig vind aan Second Life is de koppeling van een virtuele economie aan de echte economie. Wellicht is het een combinatie van een geweldige mediacampagne, voldoende breedband (ADSL) en de vondst om echt geld te kunnen verdienen (de eerste Seconf Life miljonair, de in Duitsland woonachtige chinese Anshe Chung is natuurlijk onbetaalbare reclame voor het concept).

Groeten,
Richard
Erik
Richard,

Een goed geschreven artikel. Wel vind ik het jammer dat er een aantal clichés naar voren komen met als bedoeling een solide basis voor het vormen van jouw argumenten (ten minste, zo komt dit bij mij over).

De conclusie "Grote bedrijven investeren, dus dat zegt wel wat" vind ik zo'n clichë uitspraak die zeker niet correct is. Motivaties verschillen, waarbij ook in acht dient te worden genomen dat als er 1 schaap over de dam is, er meer volgen.

Ook is het een nogal gekleurde uitspraak om de "Hype" opmerking te koppelen aan pessimisme. Dat het een hype is, staat buiten discussie. De media praat er volop over en zeker in de zakelijke wereld houden een hoop mensen zich ermee bezig. Het fenomeen lijkt me dus op het moment onomstotelijk een hype - in het midden gelaten of dit een positieve of een negatieve is.

Mijn persoonlijke mening is echter dat de functionaliteit van het product Second life behoorlijk is opgeblazen. Duidelijk draait het meer om het idealistische concept in combinatie met een goed geoliede marketing machine.
Qua werkelijk actieve populatie is het product nog alles behalve volwassen te noemen. Bovendien is de vergelijking met MMORPG's als World of Warcraft (WoW) ook absoluut niet op zijn plaats. Dergelijke spellen voldoen namelijk qua gebruikersgemak en uiterlijk aan de strenge eisen van het publiek. Second life komt momenteel niet eens in de buurt van deze strenge eisen...Zelfs niet voor de casual internetter.

Samengevat heeft Second life overduidelijk de aandacht van het bedrijfsleven die steeds meer investeert. De potentie is dus daar voor Second Life om volwassen te wórden en misschien zelfs interessant te worden voor de consument, zodat het ook nog echt waarde krijgt voor de investerende bedrijven. Maar dat is nu nog lang niet het geval.
Richard Puyt
Dag Erik,
Dank voor de reactie. Als ik je commentaar goed lees vind het product Second Life nog niet volwassen genoeg voor de consument. Het is zeker geen WoW, maar dat was ook niet mijn punt. Er wordt nogal wat gevraagd van een videokaart en de bediening is best lastig in het begin.

Mijn enthousiasme komt voort uit de verbinding van een virtuele economie met de echte economie en de nieuwe mogelijkheden van de technologie (zoals eerder al opgemerkt is de gaming industrie en de opkomst van breedband internet voor de consumenten-markt een katalysator geweest). Second Life is zeker niet de eerste 3D omgeving, maar wel de eerste (zover ik weet...) die deze functionaliteit biedt.

Er zijn ook tegengeluiden. Afgelopen week hebben de CDJA achterban laten weten dat de overheid hier geen geld in moet steken, omdat er o.a. zoveel criminaliteit is in Second Life....

Tsja, dat is nou ook niet echt optimistisch en vooruitstrevend te noemen.
Erik
Richard,

Het is waar dat er momenteel praktisch geen mogelijkheden zijn om wangedrag tegen te gaan. En natuurlijk betekent dat in een virtuele economie ook meteen dat de seks en gok industrie hier gretig gebruik van maken. Nu vind ik dit niet een reden om het hele product te boycotten en kan me dus niet vinden in de gedachtegang van CDJA. Het is in mijn ogen alleen maar een extra signaal dat het product in dit aspect nog een flink groeiproces moet doorlopen.

Ik ben absoluut niet tegen een product zoals Second life. Waar ik wel tegen ben, is alle positieve aandacht in de media dat Second Life in mijn ogen onterecht krijgt. Dit is wellicht goed voor de mensen van Linden Lab, maar levert nog niks op voor de investerende bedrijven en geeft een vertekend beeld.

Zoals eerder vermeld ben ik het niet eens met de gedachte van de CDJA, maar dergelijke uitspraken zouden niet moeten worden afgedaan als pessimistisch gebrabbel van een groep met een bekrompen visie (of iets dergelijks). Ze halen een geldig punt aan en trekken een alternatieve conclusie... Maar het punt blijft een feit.

Je begint je artikel met een uitlating in de richting van 'de grote bedrijven doen het, dus zal het wel goed zijn'.
Je beschrijft Second life als 'de eerste volwassen poging mbt de nieuwe generatie internet'. Verder na een vergelijking met de 3d werelden van succesvolle spellen noem je Second Life "De eerste professionele vertaling naar de internet economie".
Verder wordt het wordt 'Hype' gekoppeld aan pessimisme

Deze punten, samen met een hoop andere vanuit de media geven mij het idee dat die eerste auto op de markt al (waar je over spreekt) meteen wordt gepresenteerd en verkocht als een Audi RS6. En dát is waar ik tegen ben.

Second life is een goed initiatief. Maar het is nog alles behalve volwassen en professioneel... in een hoop aspecten. En de uitlatingen van een hoop media bronnen plus huidige investeringen van een hoop bedrijven vind ik neigen naar ongezond.
Richard Puyt
Dag Erik,
Ik begrijp je punt, je hebt eigenlijk een hekel aan marketeers die de wereld mooier voorstellen dan ze werken is. We zijn nog wel op zoek naar een redacteur/columnist die het onderwerp innovatief markteren eens uit gaat diepen. Ik zou zeggen, pak jij de handschoen op?
Erik
Richard,

Over het algemeen heb ik een 'live and let live' instelling - Dus niet zo snel een hekel aan mensen om hun karakter en overtuiging(en) :-)

Ook heb ik groot respect voor de intelligentie die achter marketing concepten *kan* zitten en kan dit dus zeker wel waarderen.

In dit geval botst de geschetste visie met betrekking tot Second Life simpelweg met mijn ervaring(en) en/of overtuiging. De rest heb ik in de vorige reacties toegelicht.

Wat betreft jouw uitnodiging, moet ik deze helaas afslaan. Ik heb daarvoor niet de wijsheid in pacht en moet zeggen dat de stoel van 'de oppositie' best comfortabel zit.

Wil ik tenslotte nog aan toevoegen dat ik ook zeker respect heb voor eenieder die artikelen zoals bovenstaande publiceert. Mijn reacties zijn ook zeker niet bedoeld als persoonlijke aanval

groet,
Erik
Richard Puyt
Goedemorgen Erik,
Je reacties waardeer ik enorm, het verrijkt de inzichten in het onderwerp innovatief organiseren.
Ik heb je aanvullingen nooit als persoonlijke aanvallen ervaren. Je bent ook van harte uitgenodigd om vanuit je "oppositie rol" reacties te geven. Het houdt ons alleen maar scherp.
PS. Mocht je nog eens inspiratie hebben voor een artikel of een column, laat het dan even weten.
Frits Pfeiffer
Ik zou het graag willen bekijken van uit een positief perspectief. Second Life zie ik als een eerste stap in de ontwikkeling van conventionele world wide web (2-D)presentatie van content naar een presentatievorm die veel meer aansluit op de echte wereld. Kopen van grond, openen van een kantoor, mensen ontmoeten, winkelen, klinkt toch veel beter dan een website hosten, een website bouwen, deelnemen in een nieuwsgroep etc.

Ja, de 3-D engine stelt nog niet zo veel voor maar ik zie dit als een uitvoerings vraagstuk wat vast opgelost gaat worden. De filosofie achter SL is echter briljant. Een aantal technieken worden (eindelijk) handig geintegreerd gepresenteerd: instant messaging, multi-media en 3-D. Daar waar www eigenlijk puur presentatie is wordt bij SL veel meer interactie uitgelokt.

Groet,

Frits
De 3D internet economie staat voor de deur | innovatielog.nl
[...] (more…) [...]
RtHooven
Deze discussie loopt al even, maar wellicht is het nu tijd om aan SecondLife een echte draai te geven en in te zetten als communicatie kanaal.
Ik heb er in ieder geval vele mooie ervaringen gezien. De hype is nu voorbij, maar volgend mij is dat maar schijn of een teken van de kentering. Net als internet in de begin jaren is SecondLife gezien als een platform voor "games, sex en niet serieus".
Dat is voorbij en de echte start komt nu pas.  De 3D internet economie kan nu uit de startblokken en serieus aan de gang. Dagelijks zijn er mi nimaal 40.000 mensen online waar veel Nederlanders bij zijn.
SimonLeo
Een stukje in de toekomst is er veel gebeurt maar bestaat en groeit Second Life nog steeds.

1 voorbeeld van een bedrijf dat het erg goed doet is Virtuateq.

Linden dollars kopen:
http://www.virtuatex.nl

Land kopen:
http://landwinkel.virtuateq.nl

Meer informatie over Virtuateq zelf:
http://www.virtuateq.com

Veel plezier in second Life!

SimonLeo Roelofs
Linden dollars verkopen
Absoluut mooi gezegd! Het is eigenlijk iets heel moois die virtuele wereld met haar linden dollars. Wel zie ik nu meer en meer Linden dollar geldwisselkantoren op komst. Is deze Linden dollar echt een hype of is het een reality
Trends voor 2012 volgens 10 trendwatchers - Innovatief Organiseren
[...] komt er wel een ‘second life’ moment voor social media, waarbij gebruikers massaal afstand nemen van de nieuwe [...]