Dagobert foei II, relatie beloning en innovatie?

 Is er op de een of andere manier een relatie te leggen tussen de hoogte van het topsalaris binnen een organisatie en innovatie? Moeilijke vraag. Hierbij een poging daar iets zinnigs over te zeggen. In ieder geval is duidelijk dat een hoge bonus voor topbestuurders (maar ook voor gewone medewerkers) niet werkt. Dat komt omdat moderne organisaties zo complex zijn geworden dat het vrijwel ondoenlijk is om een relatie te leggen tussen prestatie en beloning.

Het risico bestaat dat een topmanager ervoor zorgt de bonus binnen te halen, terwijl de nagestreefde doelen op langere termijn nadelig zijn voor het bedrijf. Anekdote: een topman van een energiebedrijf in de VS ontvangt een bonus afhankelijk van de omzet. Vandaag is het mooi weer en gaan de airco´s aan...   In feite roepen bonussen voor topmanagers een korte-termijn perspectief op. Dit lijkt mij nadelig voor innovatie, wat immers vooral baat heeft bij juist een lange termijn perspectief.
Verder schijnt het volgens een onderzoek medewerkers niet te storen wanneer de top uitstekend verdient, mits merkbaar is dat het met de organisatie goed gaat, en de medewerkers daar ook beter van worden. Een hoog salaris en/of een flinke bonus van topmensen terwijl het niet zo goed gaat met de organisatie zou medewerkers kunnen demotiveren. Een verband met innovatie lijkt me echter moeilijk aantoonbaar.
Zoals vaak gaat de discussie over grote, beursgenoteerde ondernemingen. Een groot deel van de beroepsbevolking en innovatiekracht zit echter in het MKB, en niet in supergrote ondernemingen. Binnen kleine, overzichtelijke ondernemingen waar directeur en medewerkers elkaar kennen, zijn salarisverhoudingen die de medewerkers als onrechtvaardig beschouwen niet bevorderlijk voor het bedrijfsklimaat en innovatief vermogen.  
Met de innovatiebril op zet ik vraagtekens bij hoge salarissen binnen de non-profit sector. Zo hoorde ik dat vier leden van een MT van een niet al te grote stichting in de randstad jaarlijks € 750.000 konden verdelen. Dat is € 187.500 per persoon voor een heel normale en weinig spannende job. Bijna vierhonderdduizend ouderwetse guldens. Het schijnt dat er in de thuiszorg "afscheidspremies" worden betaald van 1.000.000 eurootjes! Mijn probleem met hoge salarissen in de non-profit is dat het een signaal geeft aan de mensen aan de top dat ze eigelijk heel bijzondere mensen zijn. Daardoor ontstaat het risico dat ze zich bijzonder gaan gedragen, stronteigenwijs worden, hobby’s gaan uitoefenen en afstand creeren met de werkvloer en met klanten. Innoveren vraagt van leiders dat ze mogelijkheden creeren voor anderen omdat innovatie nu eenmaal geen top-down proces is. Eigenwijze en arrogante figuren aan de top vinden zichzelf veel te belangrijk om anderen te laten scoren, en zijn daarom funest voor innovatie.