Massaontslagen bij 1.0 ondernemingen een versneller voor innovatief organiseren?

Met afgrijzen zie ik de economische crisis nu ook toeslaan bij gewone werknemers. Professionals in Nederland raken met bosjes van honderden hun baan kwijt bij gerenommeerde bedrijven. Maar zelfs in 2009 verwacht ik niet dat veel van deze professionals lang zonder werk zullen zitten. Ik vraag me wel af waar ze dan terecht komen. Er zijn nog maar heel weinig ondernemingen die mensen met tientallen tegelijk binnenhalen. Wel zie ik een al sinds enkele jaren snel groeiende MKB sector, waarbij vooral het snel groeiende aantal nieuwe ZZP’ers in het oog springt.Er lijkt hiermee een trend gaande van schaalverkleining op de arbeidsmarkt. Steeds meer steeds kleinere ondernemingen, ook in sectoren waar grote organisaties tot voor kort alleenheerser waren. Door verschillende – met name technologische – oorzaken zijn kleine bedrijfjes steeds beter in staat om op traditionele markten te concurreren. Kleine webwinkels nemen het met succes op tegen traditionele winkelketens. Via het internet kan een klein specialistisch bedrijf een enorm gebied bestrijken.

Ook buiten de handel is deze trend zichtbaar. Steeds meer ervaren managers vestigen zich als gespecialiseerd zelfstandig consultant. Via sociale netwerken of gespecialiseerde tussenpersonen op internet bieden zij hun specialisme aan. Bedrijven maken hier ook steeds meer gebruik van. Het inhuren van een specialist die men van LinkedIn kent is vaak sneller en vooral goedkoper dan via een van de Big5 consultancy bedrijven, of via een interim bureau. Bovendien bieden deze online netwerken een veel breder spectrum aan specialisten dan dat een traditioneel bedrijf kan bieden.

Deze trend wijst op een verschuiving in de economie richting nieuwe organisatievormen. Traditionele hiërarchische organisaties maken hierin plaats voor flexibele en meer organisch gevormde tijdelijke netwerken van specialisten die samen werken aan steeds meer geïndividualiseerde en snel veranderende klantwensen.

In lijn met deze trends zouden de huidige economische omstandigheden en massa-ontslagen bij traditionele organisaties als versneller kunnen werken voor het ontstaan van deze nieuwe organisatievormen. Ik verwacht dat op het moment dat de economie weer aantrekt en organisaties weer personeel gaan aantrekken deze, mede door het tekort op de arbeidsmarkt, zullen gaan kijken naar de nieuwe netwerken van specialisten, en deze actief in hun waardeketens gaan inbrengen.