David Maister: Strategy and the fat smoker

Hoe is het te verklaren dat mensen weten wat goed voor ze is, onderscheid kunnen maken tussen het goede en het slechte, geen enkele drempel hebben om voor het goede te kiezen, en - als het er op aankomt - toch niet voor het goede kiezen? Ja, leest u de vorige zin nog maar eens over. Deze haast filosofische vraag stelde David Maister zichzelf na een hartaanval, veroorzaakt door 37 jaar lang roken en overgewicht. Maister is een auteur die graag ervaringen uit zijn persoonlijk leven gebruikt voor zijn boeken, artikelen, blogs, podcasts over management en strategie. Waar begint voor de bedrijven de analogie met de dikke roker, en waar houdt hij op? Is there a fat smoker in everyone of us?

Volgens Maister lijkt strategie wel wat op het verschijnsel van de dikke roker. De dikke roker weet best dat zijn levensstijl slecht voor hem is. Hij weet ook wat er voor nodig is om op lange termijn beter af te zijn: stoppen met roken, meer bewegen en afvallen. Toch lukt het mensen met slechte gewoonten zelden om een fundamentele verandering aan te brengen in hun levensstijl.

Zo gaat het ook vaak in bedrijven. Bedrijven weten dat zaken als beter luisteren naar klanten, gedisciplineerde uitvoering van het werk, first-time-right processen en samenwerking het bedrijf uiteindelijk sterker zal maken. Deze goede voornemens worden keer op keer opgeschreven in business plannen en ronkende powerpointslides. De praktijk is echter weerbarstig. Veel organisaties blijven plakken in hun oude gewoonten van rigiditeit, eilandjescultuur en navelstaarderij.

Maister verbaast zich hierover en vraagt zich af: hoe kun je dit veranderen zonder dat er eerst een ramp gebeurt waarbij de wal het schip keert? De sleutel voor de verklaring van het dikke roker fenomeen is dat het niet gaat om de strategie, maar om de inspanningen die we dag na dag bereid zijn te leveren om de ‘levensstijl' van het bedrijf echt te veranderen. Iedereen die wel eens heeft geprobeerd te stoppen met roken of een fors aantal kilo's af te vallen weet hoe moeilijk dat is. De inspanningen die nodig zijn worden meestal onderschat, en dat geldt ook voor de slechte gewoonten in bedrijven. Je moet het echt willen, anders werkt het niet. Managers die lippendienst bewijzen aan de strategie, maar niet dagelijks tonen dat ze de strategie ook echt ‘leven', worden uiteindelijk ongeloofwaardig en kunnen de organisatie niet op sleeptouw nemen. Alleen intrinsieke motivatie en vrije keuze van werknemers om zich aan te sluiten bij de strategie ("get on or off the bus")  kunnen leiden tot een stapsgewijze en continue verbetering.

De eerste keer dat Maister over de dikke roker publiceerde was in 2005. Dit artikel is online te lezen en te downloaden van Change This! In het najaar komt er een boek uit waarin Maister zijn ideeën verder heeft uitgewerkt. Op zijn website kun je meer informatie vinden.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Willem Mastenbroek
Pro-lid
Een heel boeiend verschijnsel! Het management weet wat er moet gebeuren om de resultaten te verbeteren maar het gebeurt niet en men laat het erbij.

Intrigerend. Maar waar ligt dat aan? Ik lees "Alleen intrinsieke motivatie en vrije keuze van werknemers om zich aan te sluiten bij de strategie (”get on or off the bus”) kunnen leiden tot een stapsgewijze en continue verbetering." OK, duidelijk. Men moet echt willen anders gebeurt er niets

Tja, maar waarom zou men niet willen? Moet eerst het water aan de lippen staan? Wat is het: luiheid, bestaande routines? Joost mag het weten.

Ik moet denken aan het artikel van Ton Leenen met de veelzeggende titel "Waarom falen ondernemingen? (en waarom dit artikel voor u geen nut heeft)" http://www.managementsite.nl/566/Waarom-falen-ondernemingen.aspx

Dit verschijnsel kan ons nog goed opbreken Met sociale innovatie kan het dezelfde kant uitgaan: Weten dat het werkt maar het gebeurt niet.
Edwin Lambregts
Willem,
Volgens Maister zitten mensen zo in elkaar dat ze het lange termijn voordeel van een gezonde levensstijl wel zien, maar ze zijn niet bereid om op korte termijn offers zoals tijd, inspanning, zweet en afkickverschijnselen voor lief te nemen om dit ideaal ook daadwerkelijk te bereiken. Het gaat er daarom niet om wat je over drie of vijf jaar kunt bereiken, maar om het commitment om NU een kleine stap voorwaarts te zetten, en morgen weer, en overmorgen weer. Zo ook in bedrijven. Verbeteren vergt zelfdiscipline. Managers die dit niet inzien steken hun hoofd in het zand en zullen vroeg of laat merken dat 'hun' bedrijf in een crisis beland. Hoe kunnen we hier verandering in brengen? Ook Maister is niet erg overtuigend als hij stelt dat het van intrinsieke motivatie moet komen. Hij heeft misschien wel gelijk, maar wat als deze motivatie er nu niet is? Misschien geeft zijn aangekondigde boek meer antwoorden.