Gratis komt in vele vormen. Vorige week schreef ik al dat gratis het businessmodel van de toekomst is. Inmiddels heb ik 4 varianten kunnen vinden. Variant 1: Gratis iets weggeven en iets anders kunnen verkopen. Een beproefd recept wat we vandaag de dag kennen als het razor and blade businessmodel. Variant 2: Gratis iets weggeven en reclame maken voor andere producten/diensten. Het subsidie businessmodel. Variant 3: Gratis iets weggeven tegen marginale kosten, het netscape businessmodel en tenslotte variant 4: Gratis iets weggeven in ruil voor aandacht en prestige, het social networking businessmodel. Een vraag die zich opdringt is hoe je van het ene model kunt overstappen naar het andere model en of hier succesvolle voorbeelden van zijn. Mensen met ervaring met het switchen tussen businessmodellen nodig ik graag uit om te reageren.
Gratis 1:Geef iets weg om iets anders te verkopen
Met dit businessmodel werd voor het eerst gepionierd door King C. Gilette in 1890. Hij gaf een verkoopbaar onderdeel gratis weg, zodat hij daarna langere tijd onderdelen kon verkopen (in dit geval wegwerp scheermesjes). In de marketing kennen we deze manier van verkoop als loss leader of freebie marketing. Andere voorbeelden van dit model zijn gratis kerosine lampen voor China door John D. Rockefeller van Standard Oil en meer recent Prince die in een oplage van 2,8 miljoen gratis CD's weggaf bij een zondag editie van de Daily Mail. Maar ook voorbeelden als inktcardridges en printers (gratis), mobiele telefoons (gratis) en abonnementen, etc.
Gratis 2: Maak reclame, zodat de klant bij jou koopt
Dit is ook een oud en ook zeer bekritiseerd businessmodel. Met name de reclames gericht op kinderen doet veel stof opwaaien. Nederlanders vanaf 12 jaar besteden al vanaf 1975 gemiddeld zo'n 18 à 19 uur per week aan media en ict blijkt uit tijdsbestedingsonderzoek van het SCP. Ze worden dus ook veel blootgesteld aan reclames. Zowel in gedrukte media (kranten, huis aan huis blaadjes, posters), als op televisie (reclameblokken, infomercials, productplacements in soaps) en natuurlijk op internet (banners, advertorials, pop-ups, in-game advertising). Het is wel schieten met hagel, omdat men wel heel vaak moet adverteren voordat de 'doelgroep' allemaal 1 keer de reclame heeft gezien. Dit is de verklaring waarom we eindeloos met die irritante wasmiddel-, maandverband- en telecom reclames zitten opgescheept.
Gratis 3: Digitale markten, marginale kosten
Op 13 oktober 1994 lanceerde Netscape de eerste browser genaamd Mosaic Netscape 0.9, die op 14 November al snel werd hernoemd naar Netscape Navigator. Voor het eerst was het mogelijk om tegen marginale kosten (MK=0) eindeloos je product te kopiëren. Hiermee kwam ook direct een einde aan het 5 krachten model van Porter. Het knappe van Netscape was dat elk (computer) platform dezelfde interface kreeg. Elke gebruiker kon bij zijn bestanden via een netwerk, zonder zich druk te maken over het type computer waarop hij/zij werkte. Later heeft Netscape de browser oorlog van Microsoft verloren, maar de trend was gezet.
Gratis 4: The gift economy (quid pro quo)
Het succes van Wikipedia en de vele miljoenen blogs kan alleen maar worden verklaard door de zogenaamd gift economy. In plaats van geld krijgen mensen aanzien, prestige en waardering binnen hun groep. Dit is de drijfveer achter vele open source software projecten en grote sociale netwerken (Kuddo's is een populair non-monetair betalingsmiddel). Dat er ook grenzen zitten aan dit model zal ik een andere keer bespreken.
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Ook zelf kwam zij er achter dat als je maar veel betaald voor een advies, dat je dat advies dan ook meer ter harte neemt........
Gratis zal als Marketingtool nog een lange weg te gaan hebben, vermoed ik.
Ik heb het stukje gelezen. Gratis (en een afgeleide daarvan KORTING) werkt al jaren in de praktijk. De psychologie hierachter is: kijk, dat is mooi voordelig. Zelfbedrog dus. Ik maak uit haar stukje ook op: vreemde ogen dwingen. Als een naaste je adviseert, dan sla je dit in de wind. Pas als het geld kost, dan heeft het impact. Maar goed, gratis maar is niet goedkoop (staat dat niet op Spits?).
Sinds ik een<a href="http://www.carolinefranssen.nl/2009/01/gratis-sollicitatiecursus/" rel="nofollow"> gratis sollicitatiecursus</a> op mijn website heb staan, merk ik duidelijk een toename van traffic: op die twee zoekwoorden komen nu flink wat mensen binnen.
Of ik er ook commercieel wat aan heb is een tweede, want als mensen iets gratis willen, is het de vraag of ze er ook voor zouden willen betalen.
Dus hoewel ik graag zou willen dat het onder razor and blade viel, zal wat ik doe zal wel vallen onder het social networking businessmodel.
Het is in dit geval nog magere kaas ook, want het gaat om vijf flinterdunne hoofdstukjes, die wat mij betreft niet echt naar meer smaken.
Dit is een typisch voorbeeld van misleidende reclame. Het zou eerlijker zijn om op je website te spreken van 'gratis voorproefje van een sollicitatiecursus'.
Jouw opgemerkte trend zie ik ook, alleen leg ik hem uit als "wederzijdse afhankelijkheid", waarbij ondernemingen zich meer en meer terugtrekken tot hun core-competentie en (dus) meer moeten samenwerken om de klus te klaren. Dit proces van wederzijdse afhankelijkheid speelt zich ook af tussen inkopers en leveranciers. Niets voor niets, maar wel korting vanwege minder geleverde diensten.
Bedankt voor de leuke intrigerende column!
Een link naar de theorie van Chris Anderson zou een mooie aanvulling zijn, hij schrijft regelmatig over dit onderwerp. Het is ook een erg mooie combinatie met zijn long tail theorie. Machtig interessante kost is dat.