Hogere arbeidsproductiviteit door nachtdienst

Afgelopen week verscheen er in de media een opmerkelijk bericht. Avondmensen kunnen langer geconcentreerd werken in vergelijking met ochtendmensen. Slaaponderzoekers uit België publiceren deze maand hun bevindingen met een bijdrage in Science. Gek genoeg zijn de avondmensen met onze huidige werkschema wel in het nadeel, omdat ze een 'slaapschuld' opbouwen. Ze moeten vroeg opstaan en zijn daarom nog niet uitgeslapen. 's Avonds kunnen ze niet de slaap vatten en lopen dus twee keer per dag achterstand op.

Eigen werktijden bepalen
Als mensen zelf hun werktijden kunnen bepalen aan de hand van hun persoonlijke slaapvoorkeur, dan zou een organisatie de arbeidsproductiviteit kunnen opkrikken.  In Nederland is de stijging van de arbeidsproductiviteit al jaren aan het afvlakken.  Na 10 uren wakker te zijn, begint de hersenactiviteit van ochtendmensen af te nemen, voelt men zich slaperig en worden de taken langzamer uitgevoerd. Over het algemeen zijn avondmensen mentaal langer fit, zeggen de onderzoekers. Reden te meer om te differentiëren in de werktijden.


Geen files meer

In het artikel staat niet beschreven hoe de verdeling ochtend en avond mensen is over de hele beroepsbevolking. Maar stel nu dat het 70% ochtend en 30% avond mensen zou zijn. Dan is het fileprobleem direct opgelost. Zeker iets om verder uit te zoeken.

Tweedeling
Veel managers (van het oude stempel) zullen direct roepen dat er het belangrijk is dat mensen elkaar regelmatig zien of dat het vanwege het primaire proces onmogelijk is (vanwege de kosten) om 2 ploegen te laten werken. Daarbij krijg je onderlinge spanningen over de arbeidsproductiviteit van de verschillende groepen. Voor je het weet is het een agendapunt van de OR. Het lijkt mij wel een interessant experiment om eens uit te zoeken of het in de praktijk ook aantoonbaar verschillen oplevert.

Update:Priscilla kaart een ander interessant punt aan. Het sociale leven. Als je je werk rond je slaapritme organiseert, dan loop je het gevaar dat je sociale leven verwatert. Je kennissen/vrienden zijn wakker op het moment dat jij slaapt. Als je het zwart/wit bekijkt is dit een gevaar. Aan de andere kant hoeft het natuurlijk niet zo zwart/wit te zijn in de praktijk. Het management principe wat eigenlijk achter het differentieren van de werktijden ligt is "output" sturing. Als je zelf je werktijden kunt bepalen en afgerekend wordt op de resultaten en niet op de aanwezigheid. Dat vereist vaak aan de kant van de manager de nodige aanpassing, omdat medewerkers meer 'uit het zichtvan de manager' hun werk doen en er dus meer een beroep wordt gedaan op wederzijds vertrouwen. Het is ook natuurlijk lang niet altijd mogelijk voor elk beroep. De eerst aangewezenen lijken toch de 'kenniswerkers", zoals Edwin gisteren al aangaf.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Edwin Lambregts
Richard,
Ik heb nog een veel beter voorstel. Laat kenniswerkers tijd- en locatie-onafhankelijk werken. Dan kan ieder individu zijn werktijden aanpassen aan zijn of haar eigen leefritme, en dus ook aan het slaapritme.
En wat ondernemingsraden betreft, <em>juist </em>de OR zou dit onderwerp op de agenda van de overlegvergadering moeten plaatsen.
Priscilla
Ik ben zelf een "nachtbraker." Persoonlijk zou ik mijn werktijden niet aan mijn slaapritme willen aanpassen. Ik ben bang dat mijn leven dan te veel om slapen gaat draaien. Als je later begint, ben je ook later thuis, in hoeverre kun je dan je sociale leven oppaken? En ga je doordat je later kan beginnen misschien weer later slapen dan je al deed? 


Vraag me af hoe anderen hierover denken. Zijn er mensen die hier graag gebruik van zouden maken en waarom?
Edwin Lambregts
Priscilla,
Ok, maar het sociale leven valt bij mij onder het kopje 'leefritme'.  Voor tijd- en locatie-onafhankelijk werken is zelfdiscipline nodig en dat is niet iedereen gegeven. Overigens ben ik niet bang dat er veel mensen op hele incourante tijden gaan werken, zoals 's nachts. Er zijn dan eenvoudigweg te weinig collega's actief om mee samen te werken. Maar wat flexibiliteit is wel fijn. Ik werk nu al zo en dat bevalt me prima.