Tag: Het nieuwe werken

Na ruim twee jaar van hype, bereikt Het Nieuwe Werken anno 2011 zijn volwassenheidsfase. Eindelijk mogen we wel zeggen. Concreet betekent dit namelijk dat na een tijd van tegenstrijdige visies, nieuwe goeroes en vele ontdekkingstochten bij early-innovators als Interpolis en Microsoft er nu een tijd van werken aanbreekt. Een tijd waarin organisaties HNW moeten gaan benaderen als een middel om te komen tot een nieuwe manier van werken die bij hen past en die aansluit bij hun doelstellingen. De tijd van afkijken en kopiëren is voorbij.

Context bepaalt gedrag

In de weekendeditie van het FD (21 oktober 2010) staat een groot artikel over gedragsverandering in organisaties. Beter gezegd: over de onveranderbaarheid van gedrag. De bijgaande foto van ‘goeroe’  Ben Tiggelaar is zo groot dat hij niet op één tabloidpagina past.  Het artikel somt in de kop de conclusie van het promotieonderzoek van Tiggelaar op: Gedrag valt nauwelijks te managen.

De verklaring voor mislukte gedragsverandering ligt grotendeels in de contextfactoren, zo heeft Tiggelaar (opnieuw) ontdekt. Mensen worden zowel bewust als onbewust beïnvloed door prikkels van buiten. Daarom komt er van afspraken, zelf de afspraken die mensen met zichzelf maken, weinig terecht. Ook de effecten van centraal gestuurde informatie is maar zeer beperkt.  Van onwil is meestal geen sprake, maar de (zelf)discipline schiet vaak tekort om voorgenomen verandering echt te laten beklijven.

Veel werd er gesproken en geschreven over Nieuw Werken. Vooruitstrevend, zo leek het, oppervlakkig bezien. Het wekt de indruk dat we veel doen aan flexibiliteit en mobiliteit. Toch gaan we vaak uit van aangeleerde werkpatronen en vaste betrekkingen in vaste regio’s. Een principe dat ver teruggaat naar de tijd dat werknemers zich verenigden voor meer rechten. Nieuw Werken, is het nieuw genoeg?

Vorige week op CRM in 1 Day, vakcongres voor klantgericht ondernemen, hoorde ik een interessante opmerking van een van de keynote speakers. Het ging over social media en dit in combinatie met verschillen tussen generaties. Er werd gesteld dat neurale netwerken van kinderen er anders uitzien dan die van volwassenen. In de hoofden van onze kids zit blijkbaar een andere elektrochemische bedrading dan in die van u en ik.

Nieuwe manieren van werken kunnen individu, arbeidsorganisatie en samenleving uitstekende diensten bewijzen, maar dat rechtvaardigt geen wettelijk recht op telethuiswerk voor werknemers. In geval van kenniswerk in loondienst is het aan de werkgever om te bepalen of Het Nieuwe Werken wordt ingevoerd en dat moet zo blijven. De vrijheid om de arbeidsorganisatie in te richten, ligt bij de ondernemer.

Het klonk allemaal zo hip en zo gaaf. De medewerker 2.0 doet zijn intrede in het bedrijfsleven. Een nieuwe generatie mensen (generatie Einstein of generatie X), zit in de schoolbanken die de maatschappij radicaal gaan veranderen. Weg met alle verkalkte instituties, weg met de prikklok mentaliteit. Nee, deze mensen zijn 24 uur per dag/7 dagen per week online en verbonden via sociale netwerken met alles en iedereen en altijd onder weg naar de volgende afspraak. Een ware revolutie. Een grote sprong voorwaarts (…) Eerst verschenen er artikeltjes, toen verschenen er boeken, sommige mensen deden onderzoek en werden ook de eerste workshops georganiseerd. Er kwam zelfs een gespecialiseerde klasse, namelijk de ambtenaar 2.0. Maar, waarom is het nu zo stil? En waar zijn al die toppers toch gebleven? Is de medewerker 2.0 echt beperkt houdbaar gebleken of is het allemaal wensdenken geweest?

Volgende week begint de jaarlijkse bijeenkomst van de Academy of Management in Montreal. Dit jaar is het thema Dare to Care. Er worden dit jaar tijdens de Academy 7.231 papers gepubliceerd, 1.801 workshops/lezingen/seminars gehouden en er worden zo’n 8.000 mensen verwacht.

Vanwege de wereldwijde recessie is er gekozen voor het thema ‘Dare to Care’ om managers en management onderzoekers uit te dagen om na te denken over de consequenties van hun handelen ten aanzien van productie en consumptie voor de leefomgeving. Duurzaamheid en een duurzame toekomst hebben hun intrede gedaan.

Dit jaar ga ik zelf ook eens kijken op deze grootste bijeenkomst van onderzoekers en consultants op het gebied van management en organisatie in de wereld.

Dat Het Nieuwe Werken hot is hoef ik u niet meer uit te leggen. Er is een constante stroom aan berichtgeving via het internet over nieuwe werkstijlen. Congressen en seminars die het gedachtegoed propageren trekken volle zalen. En er komt er in de laatste maanden iedere week wel een vers boek uit dat op een of andere manier gerelateerd is aan HNW. Maar leveren al deze nieuwe publicaties ook nieuwe inzichten op? Ik nam de proef op de som en las het boek Werken Nieuwe Stijl van Bas van de Haterd. Conclusie: weinig nieuws onder de zon, maar af en toe wel een mooi doorkijkje naar de weerbarstige praktijk.

Where people gravitate and managers navigate

Op deze site hebben we de gewoonte om regelmatig recensies te plaatsen van boeken die een link hebben met Innovatief Organiseren. Zo bespraken we eerder het werk van Dick Bijl over Het Nieuwe Werken (zie hier en hier) en de boeken van Scott Berkun (zie hier) en Peter Drucker (zie hier) over innovatie.  Dit keer opnieuw een Engelstalig boek: Workin’ Wonderland van de Nederlanders Bernard Drion, Geoff Marée en Frans Melissen. Een boek over gravitatie en navigatie, over de veranderende wereld van nu en management in de wereld van morgen.

Op het gebied van kantoorinnovatie en thema’s als ‘Het Nieuwe Werken’ of ‘Anders Werken’ zijn – en worden nog steeds – veel waardevolle initiatieven ontplooid tot innovatie van kantoren, werkplekken en manieren van samenwerken. De organisatie van werk en nieuwe inrichtingsvormen staan hierbij over het algemeen centraal, vaak op basis van beschikbare technologische innovaties.  

Deze initiatieven veronderstellen echter een vrij klassieke ordening van werk uitgaande van de keten ‘werkgever – werk – werknemer – huisvesting en faciliteiten’. Ik verwacht dat deze veronderstelling op de lange termijn niet meer klopt omdat er in de nabije toekomst belangrijke verschuivingen plaats zullen vinden in deze ordening van werk.

Dit artikel is deel  één van een vierluik en verscheen eerder in vergelijkbare vorm als artikel in het vakblad Leren in Organisaties.