Tag: Ondernemingsraad

Tijdens bijeenkomsten met collega-operators gaat het vaak over hun ervaringen op de werkvloer (‘de Vloer’). De TIP-leden lopen al jaren rond op diverse Werkvloeren. De ervaringen verschillen natuurlijk per bedrijf en persoon. Ysbrand Velzeboer, één van de grondleggers van TIP, komt vanuit zijn expertise bij veel bedrijven over de Vloer. Hij is ook een getraind observator. Daarnaast is hij zelf ook een goed verteller over kleine, praktische veiligheidsmaatregelen en over grote cultuurveranderingen vanuit veiligheid.

“Iedere operator wil een kwalitatief goed product afleveren. Net zo belangrijk is natuurlijk na de werkdag gezond huiswaarts te keren. Soms houd je je hart vast als je rondloopt bij bedrijven”, aldus Velzeboer. “Regelmatig zie ik onveilige acties. Bewust of onbewust gedaan. Het verschilt ook per bedrijf hoe belangrijk die veilig werken vinden. Maar veilig handelen vereist ook bepaald gedrag. En gedrag verander je niet zo makkelijk.”

GGZ Noord- en Midden Limburg en andere instellingen gaan hun ondernemingsraad opheffen. Ze willen met een nieuwe vorm van medezeggenschap de betrokkenheid van werknemers bij hun organisatie vergroten en beter de belangen van de organisatie en hun werknemers dienen.   

Dit weekend stond er in het NRC een mooi artikel over de politiek die mij meteen deed denken aan de staande praktijk in medezeggenschap. De krant haalt een debat aan uit 1916, waarin de liberale ondernemer/politicus Boudewijn Nierstrasz een aantal uitspraken doet die tot de dag van vandaag actueel zijn.

Medewerkers bereid krijgen om hun eigen gedrag te veranderen is misschien wel de grootste uitdaging bij organisatieverandering. Veranderaars staan dan ook voor lastige vragen: In hoeverre is er veranderbereidheid? Met welke verschillen binnen de onderdelen van de organisatie moet er rekening gehouden worden? En wat zijn passende instrumenten, om hierop aan te sluiten?  Voor het in kaart brengen van deze informatie wordt lang niet altijd gedacht aan de OR. Een gemiste kans!

Op woensdag 4 maart kwamen 28 bestuurders en OR-afgevaardigden van een aantal grote gerenommeerde bedrijven  bij elkaar op Slot Zeist. Berenschot organiseerde hier het congres ‘Samen saneren’. Na eerst in twee afzonderlijke parallelsessie onderling het thema samen saneren te hebben besproken, kwamen bestuurders en OR-afgevaardigden aan het einde van de middag bij elkaar en wisselden in een plenaire sessie aandachtspunten met elkaar uit via stellingen.

Laatst belde een journalist me met de vraag hoe ik aankijk tegen de toekomst van de ondernemingsraad. Deze vraag is me in de afgelopen tien jaar herhaaldelijk gesteld, wat aangeeft dat er blijkbaar reden is om te twijfelen aan het voortbestaan van dit vennootschapsorgaan. Ik heb de journalist geantwoord dat ik denk dat de medezeggenschap in zijn huidige vorm aan het versterven is, maar dat er licht gloort aan het einde van de tunnel. De tijd is rijp voor innovatieve vormen van medezeggenschap: de open source ondernemingsraad!

Onlangs werd bekend dat ook Daalderop, de bekende producent van cv-ketels en warmwaterapparatuur, op een flexibele urenbank is overgestapt. Waarom? Voorraden aanhouden is duur. Datzelfde geld voor onderbenutting van personeelscapaciteit. Het is daarom niet verwonderlijk dat arbeidstijdenmanagement steeds populairder wordt. Het principe is eenvoudig: mensen werken meer uren als er veel werk is, en nemen die uren vervolgens weer op als vrije tijd als het werk dat toelaat. Het lijkt simpel, maar het vergt een strakke planning en het overwinnen van ‘9 tot 5’-mentaliteit bij leiding én werknemers. Hoe hebben ze dat bij Daalderop opgelost?

Afgelopen week was er een reportage op Radio 1 bij het programma de Ochtenden over de nieuwe gedragscode van het Korps Amsterdam Amstelland. In de code staat dat het niet passend wordt geacht voor agenten om te blowen, ook niet in hun vrije tijd. Het idee komt van de ondernemingsraad, die vindt dat een agent ook in zijn vrije tijd een voorbeeld functie heeft. Letterlijk staat er dat de agenten zich als “modelburger” moeten gedragen. De oorspronkelijke code is aangescherpt, omdat het alleen duidelijk was dat je niet dronken of stoned op je werk mocht verschijnen. Toen ik het hoorde op de radio moest ik wel glimlachen, maar tegelijkertijd bekroop me het gevoel dat dit toch wel eens een stap te ver kon zijn. Kun je als werkgever leefregels opleggen buiten werk tijd? en hoe gaat dit verder? 

De strijd tegen het (buitenlandse) grootkapitaal in de vorm van activistische aandeelhouders en vijandige overnemers laat de oude ‘liefde’ tussen de medezeggenschap en het bestuur weer opbloeien. Helaas is deze hernieuwde aandacht voor de ondernemingsraad schone schijn. Het bastion van het geïnstitutionaliseerde overleg tussen werknemersvertegenwoordigers en leiding brokkelt af. Deels komt dit door doelbewuste maatregelen om de medezeggenschap bij internationale besluitvorming buiten spel te zetten.

Wat als we de medezeggenschap loskoppelen van het instituut ondernemingsraad? Dan kunnen we niet anders dan te starten bij de werknemer. Alle mogelijkheden voor andere vormen van participatie voor werknemers liggen open. Kunnen werknemers op het gebied van strategie en bedrijfsvoering voldoende inbrengen? Ja, maar werknemers zijn loyalere en strengere managers dan de managers zelf, dus het is de vraag welke medezeggenschap hier bereikt wordt. Denkt de werknemer dan nog aan zichzelf?